Python enumerate() सम्पूर्ण गाइड: प्रयोगदेखि अनुप्रयोगसम्म

1. Python को enumerate() भनेको के हो?

enumerate() को सिंहावलोकन

enumerate() को आधारभूत सिन्ट्याक्स

for index, element in enumerate(iterable, start=0):
    # प्रक्रिया

• iterable: सूची वा ट्युपल जस्ता, पुनरावृत्ति गर्न मिल्ने वस्तु (object)।
• start: सूचकांकको सुरु मान। छोड्दा 0 हुन्छ।

enumerate() को आधारभूत प्रयोग

fruits = ['apple', 'banana', 'cherry']
for index, fruit in enumerate(fruits):
    print(index, fruit)

0 apple
1 banana
2 cherry

2. किनenumerate() प्रयोग गर्नुपर्छ?

कोडको पठनीयता सुधार

त्रुटिको कमी

उत्तम प्रयोग परिदृश्यहरू

• एकैचोटि इन्डेक्स र तत्वसँग काम गर्नुपर्ने अवस्थामा।
• सूचीको विशेष भागलाई सर्तका आधारमा प्रक्रिया गर्नुपर्ने अवस्थामा।
• इन्डेक्स प्रयोग गरेर फरक सूचिहरूलाई म्याप गर्नुपर्ने अवस्थामा।

3. enumerate() प्रयोग गरेर विभिन्न डेटा प्रकारहरूको सञ्चालन

सूची र ट्युपलमा प्रयोग

# सूचीको अवस्थामा
my_list = ['first', 'second', 'third']
for index, value in enumerate(my_list):
    print(index, value)

# ट्युपलको अवस्थामा
my_tuple = ('first', 'second', 'third')
for index, value in enumerate(my_tuple):
    print(index, value)

डिक्शनरीमा प्रयोग

my_dict = {'a': 'apple', 'b': 'banana', 'c': 'cherry'}
for index, (key, value) in enumerate(my_dict.items()):
    print(index, key, value)

स्ट्रिङमा प्रयोग

my_string = 'hello'
for index, char in enumerate(my_string):
    print(index, char)

4. enumerate() को उन्नत प्रयोग

इन्डेक्सको सुरुआती मान निर्दिष्ट गर्ने

my_list = ['a', 'b', 'c']
for index, value in enumerate(my_list, start=1):
    print(index, value)

कस्टम इन्क्रिमेन्ट

my_list = ['a', 'b', 'c', 'd']
count = 0
for index, value in enumerate(my_list, 1):
    print(index + count, value)
    count += 2

अन्य फङ्सनहरूसँग मिलाएर प्रयोग गर्ने

names = ['Alice', 'Bob', 'Charlie']
scores = [85, 90, 78]

for index, (name, score) in enumerate(zip(names, scores)):
    print(f"{index}: {name} - {score}")

5. enumerate() का सावधानीहरू र उत्तम अभ्यासहरू

इटेरेबल अब्जेक्ट निर्दिष्ट गर्ने

ट्युपलको आउटपुट

my_list = ['a', 'b', 'c']
for item in enumerate(my_list):
    print(item)

मेमोरी दक्षता

6. विभिन्न डेटा प्रकारहरूमा enumerate() का व्यावहारिक उदाहरणहरू

सूचीमा पुनरावृत्ति

fruits = ['apple', 'banana', 'cherry']
for index, fruit in enumerate(fruits, start=1):
    print(f"Fruit {index}: {fruit}")

डिक्शनरीका कुञ्जी र मान प्राप्ति

my_dict = {'name': 'Alice', 'age': 30, 'city': 'Tokyo'}
for index, (key, value) in enumerate(my_dict.items()):
    print(f"{index}: {key} - {value}")

स्ट्रिङको सञ्चालन

sentence = "Python"
for index, letter in enumerate(sentence):
    print(f"Letter {index}: {letter}")

7. बारम्बार सोधिने प्रश्न (FAQ)

Q1: enumerate() लाई सूची बाहेकका डाटा प्रकारहरूमा पनि प्रयोग गर्न सकिन्छ?

Q2: enumerate() को इन्डेक्सलाई 1 भन्दा फरक मानबाट सुरु गर्न सम्भव छ?

Q3: enumerate() प्रयोग गर्दा ध्यान दिनु पर्ने कुरा के हुन्?

Q4: enumerate() प्रयोग गर्दा मेमोरीको बारेमा चिन्ता गर्नु आवश्यक छ?

Q5: enumerate() लाई अन्य फङ्सनहरू（zip() आदि）सँग संयोजन गर्न सम्भव छ?

8. सारांश